روش های مدیریت عملکرد سازمان
مدیریت عملکرد سازمان شامل بخشهای مختلفی شامل مدیریت برمبنای هدف (MBO)، مدیریت براساس ارزشها (MBV)، هزینه یابی برمبنای فعالیت (ABC)، مدل تعالی سازمانی (EFQM)، مدیریت کیفیت جامع (TQM)، ISO و روش مقیاسی رفتاری (BARS) میشود. در این مقاله به معرفی مقدماتی MBO، MBV و ABC می پردازیم و مواردی چون EFQM و TQM در مقالات دیگر به طور مفصلتری شرح داده خواهند شد.
مدیریت بر مبنای هدف (MBO)
مقصود آن است كه سازمان با تمامی موجودیت و توان عملیاتی اش تلاش میكند به اهداف خود دست یابد. اهداف پیش از هرگونه اقدامی باید به وضوح تعیین، تفهیم و اعلام شوند. اهداف با هدایت كردن تلاش كاركنان به سمت یك نقطه معین، جهت حركت سازمان را مشخص میكنند. اگر اهداف سازمان، شفاف و قابل درك باشند، میتوان براساس آنها استانداردهای مشخصی را برای ارزیابی عملكرد سازمان وضع كرد. برای همین، اهداف را باید كمیت بندی نمود. فرآیندMBO به طور سنتی بر ارتباط بین رئیس . مرئوس تاکید دارد. امروزه بدون یک فرآیند گروهی سیستم MBO تاثیرات ضعیف و غیر کافی در جهت تضمین استمرارش ارائه می کند. در حقیقت برخی از شرکتها هنوز متوجه نیستند که MBO و برنامه ریزی استراتژیک به جای استفاده به عنوان دو سیستم مجزا می بایست با هم ادغام شوند. با این کار تعارضات، خط قرمزها و دیگر ضعف های MBO می تواند حذف شود. لذا استفاده از این سیستم توصیه میگردد.
مدیریت براساس ارزشها (MBV)
در مدیریت بر مبنای ارزشها همه طرحها، تصمیمات و عملیات در سازمان بر اساس ارزشها هدایت و رهبری میشوند. باید دانست این سازمانها نیستند كه مدیریت براساس ارزشها را مؤثر میكنند بلكه این كار كاركنان است كه این تأثیر را به وجود میآورد. اولین گام در به كارگیری مدیریت براساس ارزشها در یك سازمان، پذیرش خالصانه فلسفه آن از سوی عموم است. كاركنان باید باور داشته باشند كه MBV از جالبترین موضوعات برای سازمان و گروههای سهامدار كلیدی در طول زمان است.
هزینه یابی برمبنای فعالیت (ABC)
در این روش صرفاً پارامترهای مالی مورد ارزیابی قرار میگیرند و سایر حوزهها، نظیر فرایندهای داخلی و نیز منابع انسانی بررسی نمیشوند. یكی از پیشرفتهای مهم و قابل ملاحظهای كه همزمان با شروع قرون بیست و یكم پدیدار شده، ظهور سیستم هزینهیابی مبتنی بر فعالیت است كه یكی از فنون موفق مدیریت هزینه قلمداد میشود. گرچه مقالات و تحقیقات موضوعی بسیاری راجع به ABC تا اواخر دهه ۸۰ انجام شده است اما در عمل تا سال ۱۹۹۰ هیچ كس ABC را به عنوان یك فن هزینهیابی موثر قبول نكرد. اما از دهه ۹۰ به بعد این تكنیك مورد توجه قرار گرفت در این تكنیك هزینههای كارگری، مواد و هزینه سربار و ... به عنوان هزینهیابی بر مبنای فعالیت، مد نظر است.